Rehabilitacja myślenia – recenzja książki o. Wojciecha Surówki OP „Pogotowie teologiczne”

Czy na doniosłe i złożone pytania można znaleźć rzeczowe, a jednocześnie niezbyt skomplikowane i długie odpowiedzi? Wydaje się, że taką właśnie próbę podjął o. Wojciech Surówka OP w swojej ostatniej książce zatytułowanej Pogotowie teologiczne.

W 37 krótkich rozdziałach możemy usłyszeć echo ważnych pytań, jakie czytelnicy miesięcznika W drodze nadsyłali w różnych okolicznościach. W każdym rozdziale znajdziemy krótkie i konkretne przedstawienie danego zagadnienie. Na pochwałę z pewnością zasługują liczne odwołania do różnorodnych źródeł: dokumentów Kościoła, wypowiedzi papieży, publikacji teologicznych, itp. Dzięki nim co bardziej wytrwali i dociekliwi odbiorcy mogą indywidualnie kontynuować swoje teologiczne poszukiwania.

W trosce o zdrowe myślenie

Rehabilitacja może kojarzyć się nam niezbyt pozytywnie. Dla o. Surówki OP jest to jednak przede wszystkim synonim procesu usprawniania, wzmacniania, pionizowania… a w takim wypadku łatwiej już chyba zrozumieć metaforyczne odniesienie medycznej terminologii do przestrzeni naszej racjonalnej refleksji nad sprawami wiary. Skąd tak duży nacisk położony na ponowne odczytanie tego, co tradycyjnie nazwalibyśmy prawdami katechizmowymi? Z odpowiedzią przychodzi nam sam autor już we wstępie: Jesteśmy przyzwyczajeni widzieć w Piśmie Świętym księgę życia. Warto pamiętać, że symbol wiary, jego treść, nauczanie Kościoła są dla nas również źródłem życia i zdrowia. Jest to myśl, która leczy. Myśl, która opatruje rany naszego umysłu. Myśl, która stawia na nogi nasze myślenie.

Symbol wiary

W pierwszej części książki zasmakują z pewnością poszukiwacze odpowiedzi dotyczących kwestii dogmatycznych, takich jak choćby grzech pierworodny, istnienie czyśćca czy ludzkie uczucia Chrystusa. Czy oznacza to rozważania natury czysto teoretycznej, ograniczające się do akademickich dysput? Autor – przyznaję, dość skutecznie – próbuje przekonać nas, że sprawa wygląda wręcz odwrotnie. Także w przypadku wiary sposób, w jaki porządkujemy (albo i nie…) swoje myślenie kształtuje później nasze postępowanie i codzienne wybory, a zatem ściśle łączy się z codzienną praxis.

Wspólnota Kościoła

Idąc za myślą św. Augustyna można by stwierdzić krótko z czym mamy do czynienia: jest to święty Kościół grzesznych ludzi. Dobrze jednak wiemy, że w tym punkcie pytania dopiero się zaczynają raczej niż kończą… Wojciech Surówka OP w części poświęconej wspólnocie Kościoła nie boi się podjąć kwestii trudnych i kontrowersyjnych: kryteriów prawdziwej reformy w Kościele, duszpasterstwa i sprawowania sakramentów w czasie pandemii, zgorszeń czy krytyki wobec papieża, żeby wspomnieć tylko niektóre. W wyważony sposób stara się naprowadzić odbiorcę na pewne linie argumentacji lub odsyła do innych opracowań, które pomogłyby znaleźć odpowiedź w niełatwych do rozwiązania sprawach, z którymi większość – o ile nie każdy – z nas styka się jednak niemal na co dzień.

Życie w Chrystusie

Różnorodność kwestii wziętych na warsztat w ostatniej części jest tak duża, że śmiem podejrzewać, iż każdy czytelnik znajdzie tutaj coś dla siebie. Zwolennicy Franciszkowego Laudato si’ zagłębią się pewnie w rozdziały dotyczące grzechu ekologicznego. Zainteresowani kwestiami liturgicznymi mogą poszerzyć swoją wiedzę o (nie)dopuszczalnych stylach muzycznych w liturgii. Być może po kolejnym w swoim życiu październiku ktoś zastanawia się, jak nie znudzić się różańcem i wejść w głębię tej formy modlitwy? Także dla niego znajdzie się tutaj kilka interesujących stron. Wymieniać można by długo…

Pisarski złoty środek

Już na wstępie autor zauważa dwie pułapki czyhające na każdego, kto postanawia pisać i publikować teksty w dziedzinie teologii. Z jednej strony grozi teologowi pewna hermetyczność wynikająca z bardzo specjalistycznego opracowania pewnej wąskiej dziedziny czy zagadnienia; z drugiej zaś z chęci przybliżenia czytelnikowi określonych treści stosunkowo łatwo popaść w banalizację danej kwestii. Najlepsza byłaby zatem jakaś via media pomiędzy tymi skrajnościami. Na ile udało się ten kurs utrzymać autorowi Pogotowia teologicznego? Przekonajcie się sami!

Autor: Wojciech Surówka OP; Wydawca: W drodze; Format: 13 x 20,5 cm; Oprawa: miękka; Liczba stron: 272; Rok wydania: 2021; ISBN: 978 – 837-906-523-3

O książce

Po co chodzimy do Kościoła? Czy Jezus wiedział, że jest Bogiem? Dlaczego liczymy grzechy? Czy zawsze powinniśmy przebaczać? Czy istnieje powołanie do samotności? – te pytania nurtują niejednego z nas. Pogotowie teologiczne to książka, w której o. Wojciech Surówka wyjaśnia wątpliwości i rozstrzyga dylematy ludzi wierzących. Jest przekonany, że każdy katolik powinien dobrze znać nauczanie Kościoła, nie tylko po to, by czuć się pewniej we współczesnym, raczej niereligijnym świecie, ale przede wszystkim dlatego, że zawarte w tej książce informacje pozwalają lepiej zrozumieć i głębiej przeżywać wiarę.

„Pogotowie teologiczne ma nam pomóc przyjąć prawdziwą naukę chrześcijan. Kościół daje nam dostęp do tej mądrości. Nie chodzi oczywiście o zdolności komentatora, który udziela odpowiedzi, ale o mądrość Słowa, która jest obecna w Kościele. (…) Warto pamiętać, że symbol wiary, jego treść, nauczanie Kościoła są dla nas również źródłem życia i zdrowia. Jest to myśl, która leczy. Myśl, która opatruje rany naszego umysłu”.

O autorze

Wojciech Surówka OP – duszpasterz „Ruchu Lednica 2000”. Wcześniej pracował w Rosji i na Ukrainie. W latach 2011-2019 był dyrektorem Instytutu Nauk Religijnych św. Tomasza z Akwinu w Kijowie.


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także

Monika Pławecka OSU

Monika Pławecka OSU na Liturgia.pl

Urodzona w 1995., Urszulanka Unii Rzymskiej, obecnie studentka teologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na co dzień pasjonatka górskich wędrówek, dysput filozoficznych i teologii fundamentalnej.