Praktykujący go kapłani tłumaczyli to upodobaniem wiernych w kościele. Wiadomo o pewnych pokrewieństwach tego śpiewania ze średniowiecznymi tonacjami diecezji kolońskiej, ale nikt dotąd nie zajął się historyczną stroną tego zagadnienia.”[1]
 

Dialog przed Ewangelią

Przed lekcją ewangelii w tonie IV stosuje się poniższy dialog:

 

Inicjum i mediacja

W tonie IV formuły inicjum i mediacji mają następującą budowę: opierają się one na trzech dźwiękach – la, si, do. Dźwięk la zaczyna frazę, dźwięk si jest dźwiękiem, na którym tekst lekcji jest recytowany, wreszcie dźwięk dozamyka formułę na ostatniej akcentowanej sylabie w zdaniu. Oto przykład inicjum i mediacji w tonie IV:

 

Cytowanie

Ton IV posiada oddzielną formułę cytowania wypowiedzi. Jest ona bardzo zbliżona do mediacji i różni się od niej jedynie ostatnim dźwiękiem si:

 

Terminacja

Formuła terminacji rozpoczyna się na sylabie poprzedzającej ostatnią akcentowaną sylabę w zdaniu. Wygląda ona następująco:

 

Pytanie

Zdania pytajne posiadają własną formułę. Pytanie, tak samo jak terminacja, zaczyna się na sylabie poprzedzającej ostatnią akcentowaną sylabę w zdaniu. Oto przykład dwuczęściowego zdania pytajnego:

 

Zakończenie

Formuła zakończenia Ewangelii ma swoją własną terminację. Rozpoczyna ją porrectus na dźwiękach si a si, później następuje recytacja na si, aby zaleźć swoje zwieńczenie poczynając od czwartej sylaby od końca zdania:

 

Dialog po Ewangelii

Po lekcji Ewangelii stosuje się następujący dialog:

 

Przykład Ewangelii

***

[1] Paweł Szaniecki, Służba Boża w dawnej Polsce, Tyniec 2020, s. 497.