Antyfony „O” – O Oriens (21 grudnia)

Wielkie Antyfony to nie tylko wołanie przedchrystusowej ludzkości. Także i dzisiaj są one gorącą modlitwą stęsknionych ludzi, przypominającą akty strzeliste – o światło, o pomoc, o wybawienie.

Co ciekawe, literatura polska posiada mało znany, wierszowany przekład tych 7 antyfon. Został on wykonany około 300 lat temu. Jest on częścią obszernego, a dziś mało popularnego dzieła „Jezus Nazaretański, Syn Ojca Przedwiecznego, Wcielony, albo Jeruzalem niebieska przezeń wyzwolona.” – przetłumaczonego przez X. Gawłowickiego  w Warszawie w 1636 r. Dzieło to składa się z 20 pieśni. Każda z nich liczy po 100 strof ośmiowierszowych. Cały utwór ma 558 stron. Wprawdzie nie można porównywać tego utworu  z „Mesjadą” Klopstoka lub z „Rajem utraconym” Miltona, jednak jego niezwykłość wynika przede wszystkim z przepełnieniem przez autora żywą wiarą i tak gorącem uczuciem, co sprawia, że chętnie wybacza się  autorowi chropowatości stylu albo rymu. Jest on nadto znacznie starszy od obu wspomnianych arcydzieł światowej literatury.

O Oriens

nagranie © Liturgia.pl

Codzienne nagrania (17-24 grudnia) dostępne są także jako podcast. Pozwala to ściągnąć je bezpośrednio i automatycznie do odtwarzacza iTunes, Juice, eMusic lub na urządzenia przenośne (typu iPod, iPhone, tel. komórkowe i inne). Z subskrypcji można skorzystać, odnajdując O-antyfony w iTunes Store lub korzystając z tego linku.

Tekst i przekłady

Ant. V. O. Oriens

O Oriens, splendor lucis aeterne, et sol justitiae : veni, et illumina sedentes in tenebris, et umbra mortis.

O wdzięczny Wschodzie, o jasność wiecznego
Światła, o słońce nigdy nie zgaszone
Sprawiedliwości, zawitaj z górnego
Pałacu na dół, oświeć obciążone
Oczy siedzących w cieniu śmiertelnego
Mroku, a pociesz więźnie utęksnione;
Rozpędź swem wdzięcznem światłem chmury grzechu,
A nie chciej ku nam zatrudnić pośpiechu

O Wschodzie, blasku światła wiecznego i słońce Sprawiedliwości, przyjdź i oświeć tych, co siedzą w ciemności i w cieniu śmierci.

Komentarz

I w tej krótkiej antyfonie wspomniane są ciemności, jak i w poprzedniej, i to w jednobrzmiących słowach. Bo ludzkość jest, jak ów ślepy z Jerycha, który wołał do przechodzącego Zbawiciela o miłosierdzie, a gdy nie był zaraz wysłuchany, wołał głośniej jeszcze ze swych ciemności, aż wreszcie ujrzał upragnione światło (Łuk. 11, 35). Patriarchowie i prorocy, jedni po drugich, przyzywają Tego, który w jasnościach świętych przed jutrzenką zrodzony, (Ps 109, 3) ma rozproszyć grzechowe mroki. Jak nić złota, wpleciona w przędzę, podobnie wije się przez cały St. Testament to pragnienie, ta nadzieja, to oczekiwanie i tęsknota: Panie, poślij, kogo masz posłać, rozjaśnij oblicze swoje nad nami, bo ciemności pokryły ziemię a mrok narody. (Iz. 60, 2. Ps. 66, 2. Wyjścia 4, 13). I Bóg nie będzie głuchy na te pokorne, choć natarczywe modlitwy. Noc wieków się przesiliła, na Wschodzie już niebo blednie, idzie świt! I już wkrótce ostatni przedstawiciel dawnego świata, starzec Symeon, żywemi oczami ujrzy Światło na objawienie pogan, i z duszy przepełnionej wdzięcznością zanuci łabędzi śpiew Starego Przymierza. (Łuk. 2, 32).

Tekst za artykułem o. Klemensa Dąbrowskiego OSB w: „Mysterium Christi” 1(1931-32), rok III, s. 1-2 (zachowano oryginalną ortografię i interpunkcję). Wykorzystano zdjęcie Rękopisu L 26 (XVI w.) z archiwum oo. Dominikanów w Krakowie. Nagranie wg zapisu w: Vesperarum Liber iuxta ritum sacri Ordinis Praedicatorum, ed. A. Früwirth, Romae 1900, p. 89-90.

Zapraszamy do lektury artykułu nt. Antyfon „O” oraz słuchania pozostałych nagrań:
O Sapientia (17 grudnia),
O Adonai (18 grudnia),
O Radix (19 grudnia),
O Clavis (20 grudnia),
O Oriens (21 grudnia),
O Rex (22 grudnia),
O Emmanuel (23 grudnia)