Wewnętrzna ekologia Kościoła

Przychodzą bowiem na myśl w tym kontekście święte znaki liturgii Kościoła, tak jak zapisał je mszał św. Jana XXIII i jak, odnośnie do innych sakramentów i obrzędów, przechowują je pozostałe będące wówczas w powszechnym użyciu liturgiczne księgi. Gdy otwieramy mszał, otwiera się przed nami ogród, w którym odnajdujemy ucałowanie ołtarza, skłon głową, skłon głowy i ramion, głęboki skłon całym tułowiem, bicie się w piersi, dotknięcie dłońmi ołtarza, wzniesienie oczu ku niebu, ręce złożone przed sobą, ręce złożone oparte na ołtarzu, modlitwę u stopni ołtarza, podejście do ołtarza, odwrócenie się do ludu, błogosławienie znakiem krzyża siebie, ofiar, ludu. W mszale dominikańskim dochodzi do tego jeszcze ucałowanie brzegu kielicha, skrzyżowanie rąk na piersi, rozłożenie rąk na kształt krzyża. Każdy z tych znaków ma sobie właściwe miejsce i czas, i odniesienie do pozostałych gestów i do słów. Ten cały bogaty ekosystem świętych znaków, żywych i życiodajnych dzięki swemu świętemu znaczeniu, owocuje dla nas obficie Bożym życiem, gdy tylko nie usuwamy go do zbyt ciasnych rezerwatów (że nie wspomnę o jeszcze drastyczniej łamiącej kościelne prawo jawnej lub ukrytej eksterminacji). A przecież po wszystkich zawirowaniach od paru lat winno być jasne, że nie takie miejsce wyznaczył swym skarbom Kościół, lecz chce, by dostępne były wszystkim. Czyż chronienie i wspieranie tego cennego, żywego świata i przybliżanie jego bogactw nie jest dziś jednym z pilniejszych zadań, które stawia przed nami właściwie rozumiana, współczesna, wewnątrzkościelna ekologia?