Psalmy z Polski sarmackiej – recenzja płyty Lúthien Consort

Na swym pierwszym albumie Lúthien Consorte występuje w bardzo ciekawym składzie: flet barokowy, viola da gamba, fidel, lutnia, lira korbowa i instrumenty perkusyjne.

Jak wskazuje tytuł płyty, przewodnim jej tematem są biblijne psalmy, których genialne tłumaczenie Jana Kochanowskiego oraz ich muzyczne opracowania były niezwykle istotnym tekstem kulturowym polskiej sarmacji. Płyta zawiera kilkanaście Psalmów Dawidowych w przekładzie Jana Kochanowskiego z muzyką dawnych polskich mistrzów, z Mikołajem Gomółką na czele, które przeplatane są instrumentalnymi utworami pochodzący z tej samej epoki – zarówno ze źródeł polskich jak i europejskich. Nie zabrakło też tak istotnych dla tego czasu melodii z tradycji ludowej.

Fot. Piotr Łysakowski

Melodiæ ná psalterz polski, przez Mikoláiá Gomólke vczynioné czyli czterogłowe opracowanie a cappella wszystkich 150 biblijnych psalmów, wydane pod koniec XVI wieku, to kompletne dzieło o niebagatelnym znaczeniu dla historii muzyki polskiej. Niewiele wiemy o samym ich twórcy, jednak zbiór ten wydrukowany w Krakowie w 1580 roku szybko zyskał bardzo szeroką recepcję, o czym świadczą kolejne wydania na terenie dawnej Rzeczypospolitej, a obecnej Litwy czy Ukrainy, a także ich tłumaczenia na języki funkcjonujące na tych terenach.

Chociaż utwory ze zbioru Gomółki przeznaczone były na czterogłosowy zespół wokalny, to przecież nie od dziś wiemy o XVI i XVII wiecznych praktykach zastępowania poszczególnych głosów wokalnych przez instrumenty w zależności od dyspozycji danych zespołów. Muzyka tamtych czasów nie była też wyłącznie odtwarzana z nut, lecz stanowiła materiał do dalszych interpretacji i improwizacji. Tym tropem podążyli muzycy z Lúthien Consort na swojej płycie. Znajdziemy na niej wiele ciekawych pomysłów interpretacyjnych i improwizatorskich. Muzycy zadbali również o odpowiednie przyozdobienie melodii i to nie tylko w partiach instrumentalnych, ale i wokalnych, prezentując różne techniki ornamentacji typowe dla tamtej epoki.

Wykonanie psalmów Lúthien Consort nie jest przesadnie sterylne, tu i ówdzie dostrzec można drobne niedoskonałości, co jednak nie wpływa na ogólny pozytywny odbiór całości. Partie wokalne wykonane są delikatnie, bardzo naturalną emisją bez zbędnych manier śpiewaczych. Głosy wokalne dobrze się stapiają z brzmieniem instrumentów.

Album wydany został w niezwykle pięknej szacie graficznej, barokowe ornamenty wypełniają książeczkę płyty, zdjęcia artystów zostały tak wyedytowane, że przypominają dawne olejne obrazy pokryte patyną wieków. Wrażenie to jest potęgowane obecnymi na zdjęciach historycznymi instrumentami. Wielkie uznanie dla projektanta tej grafiki Piotra Łysakowskiego.

Pewien niedosyt pozostawia realizacja nagrania – brak mi w nim nieco przestrzeni, bogatszego brzmienia, najsłabiej na płycie brzmią instrumenty perkusyjne o nieco stłumionej barwie.

Z niecierpliwością będę czekał na kolejne płyty tego zespołu, bardzo jestem ciekaw jakimi ścieżkami podąży kariera tych znakomicie zapowiadających się młodych muzyków. Mam nadzieję, że będę mógł już niedługo usłyszeć zespół na koncercie, bo właśnie na żywo najlepiej brzmi ten repertuar, a dobrych muzyków znać po tym, że każdy występ jest niepowtarzalną interpretacją.