Po żałobie

Zaczęto powtarzać. Z ust do ust, nieustannie. Radio, telewizja, łzy. Zginęli, choć mieli na to kilka chwil, do tego z zaskoczenia. I już.

Ale politycy. Tylu na raz. Przecież to wręcz niemożliwe. Śmierć prominentów. Wbrew przewidywaniom, ponad sporami, bez względu na sondaże. Eschatologia w polityce.

Znajomy starszy pan − marksista − mówi mi: to było logiczne. Przyznaję rację. Dobrze wierzyć w logiczność. Przyczyna − skutek, taki porządek świata. Rzekomo. Ale zwracam się ku czarnobiałym twarzom ze zdjęć.

Zaczęła się żałoba. W trakcie niewstrzymanych rozmów. Już to naród, już to Bóg. Roją się uzasadnienia: świeckie i religijne. Do tego magia dat i okoliczności. Wszystko w krzywym zwierciadle mediów.

A tu poranek i wieczór i dzień następny, i pojutrze. Śmierć ciągle dudni w uszach. Bo jak przyzwyczaić się do bliskości takiego faktu. Nieludzko to.

Śmierć powoli ustępuje. I Bóg ustępuje. I już nie Bóg jest, a wołanie do Boga, nie wypadek, ale symbol. Nie ciała, lecz trumny.

Jarmark hołdów. Uklęknienia. Hasła. Zginęli jak patrioci. Największa, największa tragedia w dziejach Polski. Radość. Nareszcie wszyscyśmy zjednoczeni.

Zaczął się pogrzeb. Kościół Mariacki, Wawel. Fragmenty widzę w telewizorze. Takim małym, u znajomych. Pośród rozmów o kuchni i o dzieciach. O, jak długa ceremonia, jak grobowa. Ale my o plackach do kawy, o wiosennych pracach, telewizor z Wawelem i konduktem w drugim planie. Przecież to nie cynizm. Pogrzeb. Piękne stroje. Czapki z piórem strzelców podhalańskich.

Jest wnuczka prezydenta. Patrzy jak różni składają jej kondolencje. Współczuję. Jestem poruszony. Stoi wobec tych szefów, katakumb, transmisji i reportaży. Było już, widziałem, o rzęsistych łzach, zadumie i modlitwie, o rozpaczy. Teraz kolejny temat.

A tam w Rosji jeszcze nie wszyscy zidentyfikowani. Niezidentyfikowani, niezidentyfikowani − to wystarczy.

Czy zdołam pamiętać o tych pilotach, dziewczynach, ojcach rodzin.

Pojutrze każdy będzie na swój rachunek. Chociaż w powszednim zgiełku państwa, w krajowych rozhoworach.

Miłuj swoje nieprzyjacioły. A to przecież rodacy. Ci dziennikarze, ci histerycy czy katolicy.

Wierzę, że Polska to jest wielka rzecz. Bez względu na symbole, wybory, czarne skrzynki.

Pokój tym, co zginęli. Pocieszenie, dla ich bliskich.