Patron dobrej śmierci

Jego rodowód podają w swoich Ewangeliach zarówno św. Mateusz jak i św. Łukasz, jednak tylko ten przytoczony przez pierwszego z nich tradycja katolicka uznaje za prawdziwy – Łukaszowy jest rodowodem Maryi. Na mocy prawa lewiratu św. Józef był jednak adoptowanym synem Helego (ojca Najświętszej Marii Panny) i dlatego właśnie oba ewangeliczne rodowody św. Józefa mogą być uznane za prawdziwe.

Potocznie mówi się o św. Józefie jako o cieśli, jednak zajmował się on nie tylko obróbką drewna, lecz także kamienia i metalu.

Ostatni raz Ewangelia wspomina go gdy dwunastoletni Jezus zgubił się w czasie pielgrzymki do Jerozolimy. Dlatego tradycyjnie uznaje się, że niedługo potem zmarł.

Święto św. Józefa zaczęto obchodzić w IV w. w klasztorze św. Saby pod Jerozolimą. Kościół zachodni zaczął przyjmować jego kult znacznie później, bo dopiero od VIII wieku. Na początku XIX w. 43 zakony wystosowały do papieża oficjalną prośbę o ustanowienie Świętego patronem Kościoła Powszechnego, co też Papież Pius IX uczynił w dekrecie Quaemadmodum Deus z 10 września 1847 roku, wyznaczając jego święto na trzecią niedzielę Wielkanocy. W tym samym terminie już wcześniej obchodzili to święto karmelici, augustianie i dominikanie. Papież Pius X przeniósł święto na pierwszą środę po Wielkanocy i podniósł je do rangi pierwszej klasy. Pius XII z kolei zniósł to święto, w zamian wprowadził na 1 maja święto św. Józefa Pracownika, a tytuł Patrona Kościoła Świętego dołączył do obchodzonego już od wieków święta 19 marca. Reforma liturgiczna obniżyła w 1969 roku rangę tego święta do wspomnienia dowolnego.

Święty Józef jest patronem rodziny, ojców, robotników, rzemieślników i ogólnie wszystkich pracujących, uciekinierów oraz dobrej śmierci. Na swojego patrona wybrało go wiele państw, jak m. in. Austria, Kanada, Chorwacja, Portugalia, Filipiny, czy Wietnam i miast, jak Florencja, Turyn, Bufallo w Nowym Jorku, Cheyenne w Wyoming, czy Sioux Falls w Południowej Dakocie.

W ikonografii św. Józef jest przedstawiany najczęściej jako starzec (mimo, że najprawdopodobniej starcem nigdy nie był) z Dzieciątkiem na rękach, z siekierą lub innymi narzędziami albo też z lilią – symbolem czystości.