Normy liturgiczne dla grup neokatechumenalnych

Przytoczony poniżej – dzięki uprzejmości agencji informacyjnej Zenit – wywiad z kard. Francisem Arinze, prefektem Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, został wyemitowany w Radiu Watykańskim w lutym 2006 r. Kardynał komentował w nim list, który Kongregacja w imieniu Benedykta XVI wysłała 1 grudnia do przywódców drogi neokatechumenalnej oraz przemówienie Ojca Świętego, wygłoszone w trakcie spotkania z członkami neokatechumenatu w dniu 12 stycznia.

– Co mówią te dokumenty?

– Najlepiej przeczytać przemówienie Ojca Świętego. Nie przytoczę go tu w całości, lecz tylko tę jego część, która dotyczy liturgii. Spotkanie z Papieżem było radosne: Benedykt XVI pobłogosławił wiele rodzin związanych z drogą neokatechumenalną, które właśnie miały być wysłane na misje.

Ojciec Święty powiedział między innymi: „Waga liturgii w ewangelizacji, szczególnie waga mszy św., często była podkreślana przez moich poprzedników, a wasze długoletnie doświadczenie z pewnością może potwierdzić, że tajemnica Chrystusa celebrowana w obrzędach liturgicznych jest uprzywilejowanym centrum i nieodzowną drogą do kształtowania życia i trwałości wspólnot chrześcijańskich”.

Papież mówił dalej: „Właśnie po to, by pomóc drodze neokatechumenalnej uczynić jej akcję ewangelizacyjną we wspólnocie z wszystkimi wiernymi jeszcze bardziej efektywną, po okresie próbnym przyznanym przez Sługę Bożego Jana Pawła II, Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów przekazała wam ostatnio w moim imieniu pewne normy dotyczące celebracji eucharystycznej. Jestem przekonany, że będziecie uważnie przestrzegać tych norm, będących przecież odzwierciedleniem tego, co utrzymują księgi liturgiczne zatwierdzone przez Kościół”. To są słowa Ojca Świętego. Mówił także: „Za pośrednictwem Kongregacji przekazałem wam pewne wytyczne; przestrzegajcie ich”.

– Co dokładnie mówią te wytyczne?

– Dnia 1 grudnia 2005 r., w wyniku wielu rozmów przeprowadzonych w ciągu ostatnich dwóch lat, nasza Kongregacja napisała dwustronicowy list do przywódców drogi neokatechumenalnej. Najlepiej będzie, jak po prostu podam jego streszczenie: „Jeśli chodzi o celebrację mszy św., droga neokatechumenalna winna przyjąć i przestrzegać księgi liturgiczne zatwierdzone przez Kościół bez pomijania, lub dodawania czegokolwiek”. To podstawowa zasada. Przestrzeganie zatwierdzonych ksiąg; nie dodawanie ani odejmowanie niczego. Cała reszta to szczegóły. Zostało przedstawionych sześć dodatkowych, precyzyjnych punktów odpowiadających na niektóre z pytań drogi neokatechumenalnej, a dotyczących problemów związanych z celebrowaniem Eucharystii.

Przede wszystkim chodziło o celebrowanie sobotnich nocy: to niedziela jest Dniem Pańskim. Ojciec Święty zadecydował, że wspólnoty drogi neokatechumenalnej przynajmniej w jedną niedzielę w miesiącu muszą uczestniczyć w mszy św. w swojej parafii. W pozostałe tygodnie droga neokatechumenalna w każdej diecezji musi angażować się w dialog z miejscowym biskupem.

Ze względu na konieczność szacunku dla homilii, wygłaszanej zawsze przez księdza lub diakona, w trakcie liturgii świeccy mogą głosić jedynie krótkie, okazjonalne komentarze, tak jednak, by nie sprawiały wrażenia kazania. To też może być przyjęte.

W przypadku kwestii znaku pokoju potwierdzono, że drodze neokatechumenalnej przysługuje prawo skorzystania z już istniejącego indultu¹, według którego w grupach neokatechumenalnych przekazanie znaku pokoju może odbywać się przed Ofiarowaniem, póki nie zostanie wydana nowa dyspozycja.

Jeśli chodzi o zwyczaj przyjmowania komunii świętej, drodze neokatechumenalnej dano czas przejściowy, nie dłuższy niż dwa lata, na to, by odstąpić od rozpowszechnionych wśród jej wspólnot sposobów przyjmowania komunii – np. siedząc przy przyozdobionym stole ustawionym w centrum kościoła zamiast właściwego ołtarza – i przyjąć sposoby właściwe dla całego Kościoła. To oznacza, że jeśli chodzi o rozdawanie Ciała i Krwi Pańskiej, droga neokatechumenalna musi pójść w kierunku przyjętym przez liturgiczne księgi.

I w końcu, droga neokatechumenalna musi używać również innych modlitw eucharystycznych zawartych w mszale, nie tylko Drugiej Modlitwy Eucharystycznej.

– Jak doszło do napisania tego listu?

– Jest on efektem badań nad tym, jak od wielu lat wspólnoty neokatechumenalne celebrują mszę św., które nasza kongregacja przeprowadziła po tym, jak Pontyfikalna Rada ds. Świeckich zatwierdziła (na okres pięciu lat) statut drogi neokatechumenalnej². Wszystkie pozostałe watykańskie instancje musiały zatwierdzić te statuty we własnych dziedzinach. Naszą dziedziną jest liturgia.

By przeprowadzić badania, powołaliśmy komisję złożoną z osób wskazanych zarówno przez neokatechumenat, jak i przez naszą kongregację. W dyskusjach doszło do poruszenia kwestii wielu praktyk, jakie członkowie neokatechumenatu stosowali w czasie mszy św. Zostały one zbadane i okazało się, że wiele z nich nie było zgodnych z zatwierdzonymi przez Kościół księgami liturgicznymi.

To ogólny zarys. Wszystko zostało przebadane w czasie wielu sesji wspomnianej komisji, przeprowadzonych w trakcie ponad dwóch lat. Na życzenie Ojca Świętego, który śledził przebieg tych prac, dyskusja miała miejsce również pomiędzy siedmioma kardynałami rzymskiej kurii. Jak widać, list ten jest wynikiem całej procedury.

Za: www.zenit.org, tłum. Piotr Bator

¹ Indult – przywilej papieski, zezwalający danej grupie lub konkretnej osobie na odstąpienie od obowiązującego przepisu kościelnego [przyp. red.]

² Nastąpiło to w 2002 r. [przyp. red.]