Kraków: Paschał z motywami z San Damiano u franciszkanów

Klasztor franciszkanów w Krakowie przygotowuje się już do świąt paschalnych. Obecnie trwają prace nad paschałem, który jest przyozdabiany motywami z krzyża z Kościoła San Damiano. To w tej niewielkiej świątyni, modląc się przed tym niezwykłym krucyfiksem, św. Franciszek odkrył swoje powołanie.

W centralnym miejscu paschału jest krzyż w kształcie wspomnianego krucyfiksu. Zwieńczenie świecy, na którym znajduje się litera Alfa – czyli początek – zaznaczone jest ręką, skopiowaną również z krzyża San Damiano, a nawiązującą do Ręki Boga Ojca – stwarzającego, będącego początkiem wszystkiego, co istnieje. Jest to ręka Ojca, błogosławiąca dzieło Syna. Przy literze Omega namalowany jest Jezus Chrystus Zmartwychwstały – w którym spełniają się wszelkie proroctwa i Boże zamiary. Wizerunek nawiązuje do słów z Listu św. Pawła do Galatów: Gdy nadeszła Pełnia czasów zesłał Bóg swego Syna (Ga 4,4), ukazując Chrystusa jako pełnię czasów. Motyw Zmartwychwstałego zaczerpnięty jest z górnej części asyskiego krucyfiksu.

Fragment krzyża z San Damiano, z którego zaczerpnięto motywy do ozdobienia paschału.

Autorką zdobień jest Magdalena Pieszczoch, studentka architektury na Politechnice Krakowskiej. Pani Magdalena ponadto ukończyła kurs pisania ikon w Krakowie, co przydaje się w pracy nad paschałem, ponieważ jego zdobienia nawiązują do tradycji bizantyjskiej.

Paschał posiada niezwykle ważne znaczenie w liturgii Wigilii Paschalnej. Najstarsze świadectwa zapalania świecy paschalnej znajdujemy m.in. w V w. w Jerozolimie, gdzie uroczyście zapalano świecę podczas Wigilii Paschalnej. Również św. Augustyn wspomina w swoich homiliach o obrzędzie zapalania świec podczas czuwania wielkanocnego. Liturgia rzymska przejęła zwyczaj używania świecy paschalnej z liturgii galijskiej, sięgającej swoimi źródłami tradycji wschodniej. W czasach średniowiecza ozdabiano paschał znakiem krzyża oraz literami Alfa i Omega – Chrystus jest początkiem i pełnią czasów i do Niego należy wieczność. Bieżąca data na paschale jest związana z tradycją rozpoczynania roku od dnia Paschy, a pięć gwoździ zdobiących krzyż, nawiązuje do ran Chrystusa, widocznych po Jego zmartwychwstaniu.

Paschał jest symbolem Chrystusa Zmartwychwstałego, który wyprowadza nas z ciemności do światła, ze śmierci do życia i, jako starotestamentalny słup ognia prowadzący Izraelitów (Wj 13,21), wprowadza nas w przeżywanie tajemnic paschalnych.

o. Marcin Drąg OFMConv, inf. i fot. ze strony franciszkanie.pl

Zobacz także