Kościół syro-malankarski ma arcybiskupa większego

Na ceremonię przybyli m.in. prefekt Kongregacji Kościołów Wschodnich kard. Ignace Moussa Daoud, nuncjusz apostolski w Indiach abp Pedro López Quintana, liczni biskupi, księża i osoby zakonne oraz ponad 50 tys. wiernych. Ludzie, zgromadzeni w katedrze i na trasie wiodącej do niej z rezydencji nowego arcybiskupa większego, machali flagami Indii i papieskimi oraz sztandarem swego zwierzchnika. Zgodnie z wielowiekową tradycją 2 tys. kobiet w strojach sari sypało płatki kwiatów przed pojazdem, którym jechał abp Cyril i towarzyszące mu osoby. Procesji towarzyszyła muzyka, grana przez kwintet muzyków na tradycyjnych instrumentach ludowych tego regionu.

Po objęciu swego urzędu abp Cyril udzielił błogosławieństwa zgromadzonym i objął przewodnictwo pozostałej części obrzędów, które odtąd odbywały się w nieużywanym już języku syriackim, będącym językiem liturgicznym Kościoła syro-malankarskiego.

Decyzja papieska zrównała w randze ten Kościół wschodni "sui iuris" z innym wschodnim Kościołem katolickim w Indiach – syro-malabarskim, który arcybiskupstwem większym (Ernakulam-Angamaly) jest od 16 grudnia 1992 r. Wcześniej – 23 grudnia 1963 – rangę tę uzyskał jako pierwszy Ukraiński Kościół Greckokatolicki (arcybiskupstwo większe Lwowa).

Arcybiskup większy Cyril Mar Baselios Malancharuvil OIC urodził się 16 sierpnia 1935 w Ullannor koło Pandalam na terenie archieparchii (arcybiskupstwa) Trivandrum. W 1951 wstąpił do istniejącego w Kościele syro-malankarskim Zgromadzenia Naśladowania Chrystusa, zwanego "Betania" (OIC). Na Ateneum Papieskim w Punie (Indie) uzyskał licencjat z filozofii i teologii. Tam też przyjął 4 października 1960 święcenia kapłańskie. W rok później wyjechał na dalsze studia na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, gdzie ukończył prawo kanoniczne.

Po powrocie do kraju był m.in. profesorem teologii w seminarium regionalnym św. Tomasza w Kottayam i w Papieskim Seminarium Międzyobrządkowym w Alwaye. W 1970 przebywał krótko w Stanach Zjednoczonych, uzyskując dyplom w zakresie psychologii na Uniwersytecie św. Jana w Nowym Jorku. Był konsultorem Papieskiej Komisji ds. Rewizji Kodeksu Wschodniego Prawa Kanonicznego.

24 kwietnia 1974 wybrano go na przełożonego generalnego jego zgromadzenia zakonnego. 28 października 1978, a więc w niespełna dwa tygodnie po swym wyborze Jan Paweł II mianował go pierwszym biskupem ustanowionej w tym dniu diecezji Battery swego Kościoła (sakrę biskup-nominat otrzymał 28 grudnia tegoż roku). Bp Malancharuvil jest więc jednym z pierwszych biskupów mianowanych przez zmarłego Papieża. 6 listopada 1995 został arcybiskupem metropolitą Trivandrum dla syro-malankarczyków, z czym łączy się godność głowy tego wschodniego Kościoła katolickiego.

Katolicki Kościół syro-malankarski należy do antiocheńskiej tradycji obrządkowej (wraz z maronickim i syryjskim). Jego korzenie sięgają czasów pierwszych chrześcijan, gdy – zgodnie z prastarą tradycją – w południowo-zachodniej części dzisiejszych Indii działali św. Tomasz Apostoł i jego uczniowie (stąd tamtejsi wierni bywają nazywani chrześcijanami św. Tomasza). W IV w. nawiązał on kontakt z Kościołem syryjsko-chaldejskim (na pograniczu dzisiejszego Iraku i Iranu), przyjmując syryjską tradycję liturgiczną. W ciągu wieków członkowie tego Kościoła wielokrotnie pragnęli zbliżenia z Rzymem i gdy w połowie XVI przybyli tam misjonarze portugalscy, przyjęto ich jako "przedstawicieli starożytnej Stolicy Rzymskiej".

Chociaż nadzieje te dość szybko ustąpiły miejsca obawom przed latynizacją, którą lansowali przybysze z Zachodu, to jednak dążenia unijne wśród syro-malankarczyków nie wygasły i w końcu doprowadziły do tego, że w 1926 r. grupa tamtejszych biskupów, pozostająca do tego czasu w jedności z patriarchą syryjskim Antiochii (nie prawosławnym!), przeciwnych jego jurysdykcji na terenie Indii, podjęła rozmowy ze Stolicą Apostolską. Prowadził je bp Geevarghese Mar Ivanios. Pius XI odniósł się przychylnie do tych starań i w 1930 r. dwóch biskupów syro-malankarskich przystąpiło do "wspólnoty kościelnej" z Rzymem. W 2 lata później Mar Ivanios złożył wizytę oficjalną w Rzymie i z rąk Piusa XI otrzymał paliusz – znak godności metropolity i symbol jedności ze Stolicą św. Piotra. 11 czerwca tegoż 1932 r. Papież konstytucją apostolską "Christo Pastori Principi" ustanowił katolicką hierarchię syro-malankarską z archidiecezją w Trivandrum i diecezją Tiruvalla. Datę tę przyjmuje się jako początek istnienia tego katolickiego Kościoła wschodniego.

Jest on bardzo dynamiczny i szybko się rozwija, szczególnie obfituje w powołania kapłańskie. Jeśli w 1950 r. liczył ok. 65 tys. wiernych, to w 10 lat później było ich już ponad 100 tys., w 1970 – prawie 200 tys. a obecnie ma blisko 450 tys. członków. Dotychczas stanowił jedną metropolię (obecnie arcybiskupstwo większe) w Trivandrum (obecna nazwa – Thiruvananthapuram), w której skład wchodzi 5 eparchii (diecezji). Pracuje w nich 632 księży, w tym 511 eparchialnych i 121 zakonnych. W 5 wyższych i niższych seminariach duchownych przygotowuje się do kapłaństwa 643 kandydatów (w tym 198 zakonnych). Ponadto w 17 wspólnotach zakonnych jest ponad 2 tys. sióstr. Kościół prowadzi 449 placówek oświatowo-wychowawczych (szkoły, wyższe uczelnie) i 466 instytucji charytatywnych.

inf. KAI