III niedziela per annum / III niedziela po Epifanii

Mszał Pawła VI, III niedziela per annum

Tekst: „Omnipotens sempiterne Deus, dirige actus nostros in beneplacito tuo, ut in nomine dilecti Filii tui mereamur bonis operibus abundare. Per Dominum”.

Oficjalny polski przekład: „Wszechmogący, wieczny Boże, kieruj naszym życiem według swego upodobania, abyśmy w imię Twego umiłowanego Syna mogli obfitować w dobre uczynki. Przez naszego Pana”.

Historia modlitwy: Modlitwa pojawia się najpierw w papieskim Sakramentarzu Gregoriańskim (ok. 625/638 r.) jako kolekta nieokreślonej niedzieli styczniowej. Z kolei Sakramentarz Gregoriański typu II (ok. 650/683 r.), a za nim Frankońskie Sakramentarze Gelazjańskie (archetyp z Flavigny, ok. 760/770 r.) i Suplement św. Benedykta z Aniane do papieskiego Gregorianum (ok. 810/815 r.) mają tę modlitwę jako kolektę niedzieli między oktawą Narodzenia Pańskiego a Epifanią, czyli II niedzieli po Narodzeniu Pańskim. Potem formularz ten zostaje przesunięty na I niedzielę po Narodzeniu Pańskim (tak mają Ordinarium Innocentego III z ok. 1213/1216 r. i franciszkański Missale regulae z ok. 1243/1257 r.) i tak już pozostanie do Mszału z 1962 r.

Mszał Piusa V, III niedziela po Epifanii

Tekst: „Omnipotens sempiterne Deus, infirmitatem nostram propitius respice: atque ad protegendum nos, dexteram tuae maiestatis extende. Per Dominum”.

Przekład z łac.-pol. Mszału z 1968 r.: „Wszechmogący, wieczny Boże, wejrzyj łaskawie na naszą słabość i wyciągnij w naszej obronie swoją potężną prawicę. Przez Pana naszego”.

Historia modlitwy. Historia jest bardzo prosta. Modlitwę ma Sakramentarz Gregoriański typu II, od razu w funkcji kolekty III niedzieli po Epifanii, stąd zaczerpną ją Frankońskie Sakramentarze Gelazjańskie (jedynie Sakramentarz z Gellone umieszcza ją kolektę zarówno II jak III niedzieli po Epifanii), skąd z kolei przejmie ją Suplement św. Benedykta z Aniane do Gregorianum papieskiego. Tak więc od VII do XX w. funkcja modlitwy jest stała.

Mszał Pawła VI. Modlitwa występuje jako kolekta soboty po Środzie Popielcowej. Tekst modlitwy bez zmian. Polski przekład: „Wszechmogący wieczny Boże, wejrzyj na naszą słabość w walce z mocami ciemności…itd”. Ta wzmianka o walce dodana w polskim przekładzie, w oryginale tego nie ma. Ciekawe czy to własny pomysł tłumaczy polskich, czy inspiracja z jakiegoś innego przekładu. Nad przesunięciem modlitwy z niedzieli na wielkopostną sobotę można się zastanawiać. Widocznie uznano, że tematyka modlitwy pasuje do Wielkiego Postu, niemniej jednak przesunięcie z niedzieli na dzień powszedni jest raczej degradacją, mimo że Wielki Post to czas liturgicznie uprzywilejowany.