III niedziela Wielkiego Postu

Notatki nt. pochodzenia kolekt III niedzieli Wielkiego Postu w Mszałach Pawła VI i Piusa V

Mszał Pawła VI

Tekst: „Deus, omnium misericordiarum et totius bonitatis auctor, qui peccatorum remedia in ieiuniis, orationibus et eleemosynis demonstrasti, hanc humilitatis nostrae confessionem propitius intuere, ut, qui inclinamur conscientia nostra, tua semper misericordia sublevemur. Per Dominum”.

Oficjalny polski przekład: „Boże, źródło wszelkiego miłosierdzia i dobroci, Ty nam wskazałeś jako lekarstwo na grzechy post, modlitwę i jałmużnę, przyjmij nasze pokorne przyznanie się do przewinień, które obciążają nasze sumienia, i podźwignij nas w swoim miłosierdziu. Przez naszego Pana”.

Historia modlitwy. Modlitwa pojawia się po raz pierwszy w Sakramentarzu Gelazjańskim (ok. 628/715 r.) jako kolekta soboty IV tygodnia Wielkiego Postu. W tej samej funkcji zachowają ją jeszcze Frankońskie Sakramentarze Gelazjańskie (archetyp z Flavigny, ok. 760/770 r.) i niektóre późniejsze sakramentarze „mieszane”, np. SakramentarzFuldy (ok. 975 r.). Potem modlitwa zanika, wydobywa ją z zapomnienia dopiero Mszał Pawła VI.

Początkowe słowa tej modlitwy, „Boże, źródło wszelkiego miłosierdzia i dobroci, Ty nam wskazałeś jako lekarstwo na grzechy post, modlitwę i jałmużnę” zostały również wykorzystane w Prefacji soboty III tygodnia Wielkiego Postu w Suplemencie św. Benedykta z Aniane do papieskiego Gregorianum (ok. 810/815 r.; Suplement zawiera ogromny zbiór Prefacji na różne dni). Prefacja ta jednak nie przeszła do późniejszej tradycji.

Mszał Piusa V

Tekst: „Quaesumus, omnipotens Deus, vota humilium respice: atque ad defensionem nostram, dexteram tuae maiestatis extende. Per Dominum”.

Przekład z łac.–pol. Mszału z 1968 r.: „Prosimy Cię, wszechmogący Boże, wejrzyj na pokorne modlitwy i wyciągnij w naszej obronie swoją potężną prawicę. Przez Pana naszego”.

Historia modlitwy. Modlitwa pojawia się dwukrotnie w Sakramentarzach Gregoriańskich (papieskim, ok. 625/638 r. i typu II, ok. 650/683 r.): najpierw w sobotę kwartalnych dni modlitw w I tygodniu Wielkiego Postu oraz w III niedzielę Wielkiego Postu. Frankońskie Sakramentarze Gelazjańskie i późniejsza tradycja zachowają tę modlitwę tylko w drugiej funkcji, w niedzielę. Natomiast w Sakramentarzu z Fuldy modlitwa pojawia się także jako część dłuższej, bardziej rozbudowanej modlitwy, stanowiącej Modlitwę po Komunii w formularzu „Mszy wspólnej za żywych i zmarłych”.

Mszał Pawła VI. Brak.


Wpisy blogowe i komentarze użytkowników wyrażają osobiste poglądy autorów. Ich opinii nie należy utożsamiać z poglądami redakcji serwisu Liturgia.pl ani Wydawcy serwisu, Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny.

Zobacz także

Maciej Zachara MIC

Maciej Zachara MIC na Liturgia.pl

Urodzony w 1966 r. w Warszawie. Marianin. Rocznik święceń 1992. Absolwent Papieskiego Instytutu Liturgicznego na rzymskim "Anselmianum". W latach 2000-2010 wykładał liturgikę w WSD Księży Marianów w Lublinie, gdzie pełnił również posługę ojca duchownego (2005-2017). W latach 2010-2017 wykładał teologię liturgii w Kolegium OO. Dominikanów w Krakowie. Obecnie pracuje duszpastersko w parafii Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Bazylianówka w Lublinie. Ponadto jest prezbiterem wspólnoty neokatechumenalnej na lubelskiej Poczekajce, a także odprawia Mszę św. w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego w rektoralnym kościele Niepokalanego Poczęcia NMP przy ul. Staszica w Lublinie....