Różaniec – modlitwa uczestniczenia

Na czym polega siła różańca? Kiedyś mój spowiednik zwrócił uwagę na fakt, że różaniec jest modlitwą kontemplacyjną. Nie chodzi w nim bowiem o mechaniczne powtarzanie Zdrowaś Maryjo, które często wywołuje pogardliwe skojarzenia z bezmyślnym „klepaniem”. Wypowiadane słowa mają zwrócić myśli człowieka ku Bogu, ku Jego sprawom.

Swoją drogą „klepanie” jest w dużej mierze niedoceniane. W chwilach, gdy jesteśmy zmęczeni, zabiegani lub zaspani tak, że trudno nam skupić myśli na czymkolwiek, a co dopiero na modlitwie czy medytacji, z pomocą przychodzi właśnie powtarzanie słów modlitwy. Jest ono wyrazem ofiarowania się Bogu mimo fizycznych ograniczeń, widocznym znakiem wysiłku zwrócenia się ku Niemu wbrew wszystkim przeszkodom.

Zwrócenie myśli ku Bogu jest nieodzownym warunkiem kontemplacji, a różaniec – właśnie poprzez swą zewnętrzną monotonię – pomaga w wyciszeniu i skupieniu. Dlatego w Antyfonie na wejście pojawia się Pozdrowienie Anielskie, nieodzowny element tej modlitwy. Różaniec jest szczególną formą spotkania z Ojcem także przez to, że w przedziwny sposób daje możliwość współuczestniczenia, wraz z Maryją i pod jej przewodnictwem, w rozważanych tajemnicach. „Uczestnicząc w misteriach […] Syna” mamy się stawać „godnymi Jego obietnic”, jak mówi Modlitwa nad darami. O „uczestniczeniu w męce” Chrystusa mówi też Modlitwa po komunii.

Różaniec wychowuje w ten sposób do uczestnictwa w Eucharystii. Przygotowuje do przebywania w fizycznej bliskości Pana Jezusa, do pełniejszego przeżywania najświętszych tajemnic wiary. Pomaga też „zachowywać wszystkie te sprawy i rozważać je w sercu” na wzór Maryi. Kontemplacja, przebywanie w obecności Boga, łączy się w różańcu ściśle z medytacją.

Modlitwa medytacyjna zawiera w sobie obcowanie ze Słowem, ale i otwartość na Boże natchnienia co do wprowadzenia rozważanych tajemnic w swoje życie w bardzo konkretnej formie. O tym aspekcie różańca mówi Kolekta, w której prosimy, byśmy „rozważając te tajemnice [życia, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa] w różańcu Najświętszej Maryi Panny, według nich kształtowali nasze życie i osiągnęli to, co one obiecują”.

Swą nieprzemijającą popularność różaniec zawdzięcza zapewne swej uniwersalności i powszechności. To modlitwa wybitnych intelektualistów (Louis Pasteur) i prostych ludzi, mężczyzn i kobiet, ludzi młodszych i starszych, ludzi sukcesu (Hanna Gronkiewicz-Waltz) oraz tych, którym trudno odnaleźć swe miejsce w życiu. Słowem: tych wszystkich, którzy tworzą Kościół. Wszystkich, którym Bóg w swej niepojętej miłości dał swą Rodzicielkę za Matkę i „szafarkę łask wszelkich”.

Jakub Kubica

Zobacz także