Excita Domine – czyli o kolektach adwentowych

Przykuły moją uwagę kolekty adwentowe, zaczynające się od wołania: "Excita, Domine, potentiam tuam et veni" – "Wzbudź swą potęgę, Panie, i przyjdź". Źródłem tych słów jest początek Psalmu 80. W Mszale Piusa V kolekty te są znacznie bardziej wyeksponowane – I i IV niedziela oraz piątek adwentowych dni suchych, ale w Mszale Pawła VI też są. Zwróciłem na nie uwagę może dlatego, że sam miałem w tegorocznym Adwencie parę wydarzeń rzucających na kolana i zmuszających do błagalnego wołania – raz za kogoś a raz we własnej sprawie. Te kolekty to po prostu istota Adwentu – wołanie kogoś kto wie, że zależy wyłącznie od interwencji Boga, że jego życie bez Boga jest zgubione. Błogosławione są te wydarzenia, które mnie w taką postawę wprowadzają. Tylko że ja sam z siebie ciążę ku czemuś zupełnie innemu – chciałbym być syty i chciałbym w pełni panować nad wydarzeniami swego życia, tylko że wtedy ja już na nikogo nie czekam i wcale nie chcę żadnej interwencji Boga, bo ona mogłaby mi tylko zagrozić. A jak mądrze śpiewał Leszek Długosz w "Wiosennych wodach" – "życie się kończy, gdy się przestaje już w życiu czekać".

Adwent, jak i cała Ewangelia, nie jest dla sytych i samowystarczalnych, tylko dla biedaków, którzy jeszcze potrafią zawołać "Excita, Domine, potentiam tuam et veni". Naprawdę spodobały mi się te kolekty, wychodzące zresztą poza klasyczny schemat rzymskich oracji, wg którego modlitwę zaczyna się od inwokacji "Deus" albo "Omnipotens sempiterne Deus". Człowiek uciśniony nie ma już czasu myśleć o schemacie, po prostu woła z głębi serca.

Jeszcze jedno. Ucieszyłem się widząc, że w nowo wydanej książce Josepha Ratzingera "Sakrament i misterium" jest m.in. homilia adwentowa cała oparta o jedną z tych kolekt (s. 207-213).